Cytostatica remmen de celdeling. Via het bloed wordt dit door het hele lichaam verspreid. Op deze manier worden kankercellen vrijwel overal in het lichaam bereikt. Cytostatica doden niet alleen kankercellen, maar ook gezonde cellen. Voornamelijk snelgroeiende gezonde cellen. Bepaalde cytostatica kunnen blijvende schadelijke gevolgen hebben, zoals onvruchtbaarheid.
Bij orale inname van cytostatica door middel van een tablet, capsule of drank kunt u het beste huidcontact met de medicatie vermijden door de medicatie rechtstreeks in de mond te doen of via een lepel in te nemen. Breek of verbrijzel deze medicijnen zelf, laat dit niet door iemand anders doen en doe ze niet in een weekdoos bij andere medicijnen.
Wat zijn besmette excreta?
Excreta zijn uitscheidingsproducten van het lichaam, zoals urine, ontlasting, bloed, transpiratie en braaksel. In de excreta kunnen de eerste dagen nadat u bent behandeld nog resten van de cytostatica voorkomen. Dit kan voorkomen bij cytostatica die via een infuus, injectie of via tablet zijn toegediend. Het aantal dagen dat de excreta besmet zijn hangt af van de cytostatica of middelen waarmee u behandeld wordt.
Wij adviseren u om vanaf de start van de behandeling tot en met ______ dagen na stoppen van de behandeling de onderstaande extra maatregelen te nemen.
Algemene maatregelen
- Gebruik wegwerphandschoenen bij het opruimen van urine, ontlasting, braaksel, speeksel en bevuild wasgoed.
- Gebruik een afvalzak om wegwerpmateriaal direct in af te voeren.
- Voer alle excreta af via het toilet.
- Was goed uw handen na bovenstaande handelingen.
Maatregelen bij toiletgang
- Om spetteren te voorkomen wordt mannen geadviseerd om te gaan zitten op het toilet.
- Spoel het toilet na elke toiletgang twee keer door met gesloten deksel.
- Bij gebruik van urinaal, po of toiletstoel sluit u deze direct na gebruik af met een deksel. Daarna giet u de inhoud in het toilet. Spoel het toilet twee keer door met gesloten deksel.
- Spoel de gebruikte materialen zoals po of urinaal na gebruik om met koud water, reinig het daarna met een ruime hoeveelheid heet water en droog het af met keukenpapier of toiletpapier.
- Was goed uw handen na bovenstaande handelingen.
Incontinentie, diarree en braken
- Maak bij (mogelijke) incontinentie en/of diarree gebruik van wegwerponderleggers in bed of stoel.
- Deponeer onderleggers, incontinentie opvangmaterialen of stomazakjes direct in een afgesloten zak bij het afval.
- Voorkom spetteren door de inhoud van een po, urinaal of katheter-/stomazak voorzichtig langs de rand van het toilet te gieten.
- Probeer in het toilet te braken. Als dit niet mogelijk is, zorg dan voor een (wegwerp-) bakje, wegwerponderleggers en tissues of keukenrol.
- Spoel het toilet twee keer door met gesloten deksel.
- Spoel de materialen na gebruik om met koud water, reinig het daarna met een ruime hoeveelheid heet water en droog het af met keukenpapier of toiletpapier.
- Zorg voor bescherming van kussens en matras door een plastic overtrek of wegwerponderleggers.
- Was goed uw handen na bovenstaande handelingen.
Sperma en vaginaal vocht
Bij seksueel contact kan blootstelling aan cytostatica plaatsvinden via sperma en vaginaal vocht. Om dit te voorkomen kunt u vanaf de start van de behandeling tot en met 7 dagen na stoppen van de behandeling beter een condoom gebruiken.
Reiniging
- Reinig het toilet en de was/badgelegenheid minimaal één keer per dag met een schoonmaakmiddel, zoals allesreiniger.
- Materialen die in contact zijn geweest met excreta zoals een po moeten ook dagelijks met een schoonmaakmiddel gereinigd worden. Spoel het materiaal altijd eerst met koud water om, waarna dit huishoudelijk gereinigd kan worden.
Wasgoed
Kleding en beddengoed kan gewoon gewassen worden. Kleding en beddengoed die bevuild zijn met uitscheidingsproducten kunt u het beste direct wassen. Houdt het wasgoed apart van andere kleding in een plastic zak. Begin met een koud spoelprogramma, kies vervolgens het wasprogramma dat geschikt is voor het materiaal van de kleding of het beddengoed. Dompel eventueel een enkel kledingstuk onder in een emmer koud water, voordat u het in de wasmachine wast.
Afval
Afval, zoals gebruikte handschoenen, volle urine-opvangzakken, onderleggers, wondmateriaal, keukenpapier en tissues die in aanraking zijn geweest met urine, ontlasting, speeksel, braaksel of transpiratie kunt u in een afgesloten afvalzak via het normale huisvuil weggooien.
Hulpverleners
Verpleegkundigen die vaker en langer met patiënten te maken hebben die behandeld worden met cytostatica, hebben een hoger blootstellingrisico. Daarom is het nodig dat zij beschermende maatregelen treffen. Zij zullen bijvoorbeeld handschoenen dragen en indien nodig een overschort. Dit zijn voorzorgsmaatregelen die alleen nodig zijn, omdat zij (beroepsmatig) vaker met cytostatica in aanraking komen.
Naast deze maatregelen tijdens de verzorging zal er bij uw bed een speciale blauwe afvalbak geplaatst worden, om al het besmette afval in te kunnen weggooien. Om bezoekers en hulpverleners te attenderen op het gebruik van cytostatica hangen er waarschuwingssymbolen.
Extra informatie
- KWF Folder: Chemotherapie
Tot slot
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met uw behandelend arts of met de verpleegkundige van de afdeling.
Belangrijke telefoonnummers
- Algemeen nummer ziekenhuis:
020 – 755 7000 - Dagverpleging:
020 – 755 6629 - Verpleegkundig specialist oncologie:
020 – 755 7035
