Een borstamputatie is het volledig verwijderen van het klierweefsel inclusief een deel van de huid, de tepel en het tepelhof. De borstspier blijft gespaard, maar de vorm van de borst is daarna geheel weg.
De chirurg kan in deze gevallen een borstamputatie voorstellen:
- De tumor is groot in verhouding tot de borst.
- Er zit een DCIS (voorstadium van borstkanker- carcinoma in situ) in de hele borst, of in een groot deel van de borst.
- Er zitten meerdere tumoren in de borst.
- De borstkanker is teruggekeerd na een eerdere borstsparende behandeling met bestraling.
- U heeft een erfelijke aanleg voor borstkanker.
Borstamputatie zonder directe borstreconstructie
Kiest u voor een operatie zonder (directe) reconstructie, dan maakt de chirurg een ovaalvormige snee rondom de tepel en tepelhof. Via deze snee verwijdert de chirurg de tumor en al het borstweefsel, dus ook de tepel en de tepelhof.
De chirurg verwijdert tijdens deze operatie ook één of enkele lymfeklieren in de oksel. Dit noemen we de schildwachtklierprocedure. Soms is het nodig alle lymfeklieren in de oksel te verwijderen. Dit noemen wij een okselklieroperatie.
De operatie duurt gemiddeld 1 tot 1,5 uur. Na de operatie is de vorm van je borst verdwenen en is uw bovenlichaam plat aan de kant waar u bent geopereerd.
Na de borstamputatie krijgt u in het ziekenhuis een tijdelijke (uitwendige) borstprothese. Deze tijdelijke prothese kan gedragen worden totdat de wond helemaal genezen is. Als u wilt, is het mogelijk om daarna een definitieve prothese aanschaffen bij een speciaalzaak. De zorgverzekeraar vergoedt deze prothese. De mammacare-verpleegkundige kan u hier meer over vertellen.
Wilt u later alsnog een borstreconstructie laten doen, bespreek dat dan met uw chirurg. Je kunt ook besluiten om ‘plat’ verder te gaan met of zonder uitwendige prothese.
Borstreconstructie
Een borstreconstructie is een operatie die uitgevoerd wordt door uw oncologisch chirurg samen met de plastisch chirurg. Indien van toepassing op uw situatie, krijgt u een gesprek met de plastisch chirurg. Deze bespreekt met u of en welke mogelijkheden er zijn om een (directe) reconstructie bij u te verrichten. Er is soms meer mogelijk dan u denkt, bijvoorbeeld een reconstructie op een later tijdstip.
Borstamputatie met (directe) borstreconstructie
Er zijn meerdere vormen van borstreconstructie mogelijk. Dit is een persoons- en situatie afhankelijke keuze. Hieronder zetten wij de belangrijkste reconstructietechnieken op een rijtje.
- Huidsparende amputatie met of zonder tepelbehoud + tissue expander
Kiest u voor een (directe) reconstructie, dan gebeurt het verwijderen van de borst en de het plaatsen van de tissue expander (voorlopige prothese) in één operatie. De chirurg verwijdert bij een borstamputatie al het borstweefsel. In dit geval is het mogelijk om de huid van de borst en soms ook de tepel te behouden en het weefsel te vervangen door een prothese of tissue expander (tijdelijke prothese). De plastisch chirurg plaatst de tissue expander tijdens deze procedure. Enkele maanden later gevolgd door een tweede operatie voor het plaatsen van een definitieve prothese. (Bron: kanker.nl)
- Lipofilling (reconstructie met autologe vet transplantatie (AFT))
AFT is een techniek waarmee vetweefsel met liposuctie kunnen worden opgezogen en daarna geïnjecteerd in de borstregio om een nieuwe borst te creëren. Deze vetcellen hebben echter géén eigen bloedvoorziening en zijn aan het begin afhankelijk van het toevoer van voedingstoffen vanuit de omgeving. Om ze te helpen, wordt de BRAVA apparaat gebruikt. Dit is een soort zuignap die op de borstregio wordt geplaatst vóór en na de behandeling om de vorming van bloedvaten te stimuleren en daarbij dus de overleving van de getransplanteerde vetcellen. Daarnaast zorgt het voor zwelling van de onderhuidse weefsel en het uitrekken van de huid, waarmee er meer ruimte wordt gemaakt voor het injectie van vetweefsel.(Bron: breasttrial.nl)
- DIEP (Deep Inferior Epigastric artery Perforatorlap = reconstructie met eigen weefsel)
Andere technieken om een borst te maken, gebruiken het lichaamseigen weefsel. Meestal wordt de nieuwe borst met behulp van huid en vetweefsel vanuit de buik gemaakt (DIEP flap). Deze techniek geeft in het algemeen een zeer mooi en natuurlijk resultaat. Het is echter wel een langdurige en zware operatie (4-8 uur) met een flinke herstelperiode in vergelijking met het gebruik van prothesen. De operatierisico’s zijn hoger, waarbij er onder meer een groot wondgebied ontstaat daar waar de huid en weefsel wordt weggehaald (meestal in de buikregio). (Bron: Breasttrial.nl)
Deze informatie vindt u in een andere informatiefolder terug.
Schildwachtklierprocedure
Om na te gaan of er uitzaaiingen zijn in de okselklieren, verwijdert de chirurg tijdens de operatie ook de schildwachtklier. Dit is de eerste lymfeklier waarnaar een tumor in de borst eventueel kan uitzaaien. Uitslag van dit onderzoek van de schildwachtklier bepaalt uw verdere behandeling. Zie folder ‘schildwachtklierprocedure’.
Adviezen vóór de operatie
Stoppen met roken
Wij adviseren u om direct te stoppen met roken. Roken vergroot namelijk de kans op stoornissen in de wondgenezing en infecties.
Bewegen en sporten
Gedurende uw behandeling is het aan te raden om minimaal de Nederlandse Norm Gezond Bewegen aan te houden: 30 minuten per dag matig intensief bewegen. Meer informatie hierover vindt u via kenniscentrumsportenbewegen.nl
Op veel plekken in Nederland kunt u fysiotherapiepraktijken vinden met oncologische beweegprogramma’s en gespecialiseerde oncologiefysiotherapeuten. Wij zullen u hierover informeren of verwijzen naar het juiste adres. U kunt zelf informatie terugzoeken via onconet.nl
Opname en operatie
Voor de operatie wordt u opgenomen in het ziekenhuis. Dit is meestal de dag van de operatie zelf. Het aantal dagen dat u wordt opgenomen wordt bepaald door de chirurg, en bureau opname en wordt besproken met u.