Veel mensen zijn bang dat geheugenproblemen wijzen op (beginnende) dementie, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Even niet op iemands naam kunnen komen of vergeten wat u ook alweer ging doen in de keuken, is normaal. Ook kan een depressie (somberheid) het geheugen beïnvloeden. Als men ouder wordt gaan de hersenen wat langzamer werken. Maar wanneer zijn de geheugenproblemen die u ervaart bij uzelf of bij een ander een ouderdomskwaaltje en wanneer is er sprake van beginnende dementie?
Wat is dementie?
Bij dementie gaat het denkvermogen achteruit en treedt er een verandering in het gedrag op. Geheugenstoornissen alleen maken iemand niet dement en niet bij alle vormen van dementie komen geheugenstoornissen voor. Er kunnen onder andere ook problemen zijn met taal, uitvoeren van handelingen, rekenen en het besef van tijd. Gedragsveranderingen kunnen bestaan uit passiviteit of initiatiefverlies, maar ook kan er bijvoorbeeld onrust, agressie en ontremming optreden.
Er wordt pas over dementie gesproken als de klachten zo ernstig zijn dat ze het functioneren in het dagelijkse leven beïnvloeden.
Oorzaak van dementie
Dementie wordt veroorzaakt door een hersenziekte. Het is een verzamelnaam voor symptomen waarbij de hersenen worden aangetast waardoor iemands verstandelijke vermogens achteruitgaan. Diverse ziekten kunnen dementie veroorzaken. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende en bekendste oorzaak van dementie. Andere vormen van dementie zijn onder andere vasculaire dementie (dementie veroorzaakt door vaatschade in het hoofd), Lewy body dementie (een aan de ziekte van Parkinson gerelateerde vorm van dementie) en frontotemporale dementie (een vorm van dementie waarbij persoonlijkheids- en gedragsverandering op de voorgrond staat).
Mocht er tijdens het uitslaggesprek de diagnose dementie gesteld worden dan zijn er folders (op papier) met uitleg aanwezig. Daarnaast kunt u bij “nuttige links” meer informatie krijgen over hulp bij u in de buurt.
Autorijden met dementie
U heeft de diagnose MCI (Mild Cognitive Impairment) of dementie gekregen op het Behandel- en adviescentrum Ouderengeneeskunde van het Ziekenhuis Amstelland.
Dementie kan invloed hebben op hoe u autorijdt. Bijvoorbeeld omdat het moeilijker wordt om overzicht te houden bij druk verkeer. Of omdat u zich minder goed kunt oriënteren. Dan is het niet altijd meer mogelijk om te blijven autorijden. Met een gevorderde dementie mag je volgens de wet niet meer rijden, met een beginnende dementie of MCI alleen als er een rijtest heeft plaatsgevonden. Wat u zelf kunt doen als u wilt blijven rijden, staat in deze folder. Daarnaast kunt u alle informatie vinden op de site van het CBR: www.cbr.nl
Rijbewijs behouden
Als uw rijbewijs nog geldig is en u wilt blijven rijden, moet u de diagnose MCI of dementie aan het CBR doorgeven. U doorloopt dan de volgende stappen:
- U vult een ‘Gezondheidsverklaring’ in en stuurt deze op naar het CBR. In deze verklaring vermeldt u dat er sprake is van een diagnose dementie of MCI. De Gezondheidsverklaring kunt u digitaal verkrijgen via cbr.nl, of op papier via uw gemeente
- U stuurt een recent onderzoeksrapport van een medisch specialist mee. In dit rapport moet de aard en de ernst van de dementie staan. Het is van belang dat er een ‘CDR-classificatie’ (Clinical Dementia Rating) bij vermeld staat. Soms is er nog een aanvullend onderzoek van een neuroloog of keuringsarts nodig.
- Het CBR zal u uitnodigen voor een rijtest en beoordelen of u nog mag blijven rijden.
Rijden tijdens de procedure
Als u een gezondheidsverklaring heeft ingevuld en een geldig rijbewijs heeft maar nog niet gekeurd bent, mag u auto blijven rijden tot de keuring. Houd hierbij wel in de gaten of het verstandig is om te rijden. Praat hierover met uw arts. Het kan ook helpen om met familie of vrienden te praten. U kunt dan samen bedenken of het verantwoord is om de weg op te gaan.
Oordeel CBR
Een beoordeling van het CBR kan 2 resultaten hebben: u bent rijgeschikt voor 1 of 3 jaar of u bent niet rijgeschikt. Het kan ook zijn dat u rijgeschikt bent onder voorwaarden. U mag dan rijden, maar moet wel bepaalde aanpassingen doen aan uw auto. U hoort van het CBR welke aanpassingen dit zijn. In sommige situaties heeft dementie te veel negatieve invloed op het rijden. Het CBR oordeelt dan dat u ongeschikt bent om nog langer te rijden. Uw rijbewijs wordt ongeldig verklaard en u kunt geen nieuw rijbewijs aanvragen.
Verlenging rijbewijs
Om uw rijbewijs te verlengen moet u opnieuw een gezondheidsverklaring invullen om een nieuwe verklaring van geschiktheid aan te kunnen vragen. Het is van belang om dit ruim van tevoren (circa 4 maanden) aan te vragen, zodat u deze heeft voordat uw rijbewijs verloopt.
Verzekering
Heeft u de diagnose dementie gekregen en blijft u rijden zonder een gezondheidsverklaring ingevuld te hebben bij het CBR? Of bent u afgekeurd door het CBR en blijft u toch auto rijden? U bent dan niet verzekerd bij schade.
De informatie is gebaseerd op de informatie op www.cbr.nl, www.dementie.nl en www.alzheimer-nederland.nl