Endoscopische operaties bijholten van de neus

Wanneer is een operatie aan de neusbijholten nodig?
Wanneer een ontsteking aan de neusbijholten niet geneest ondanks intensieve therapie met bijvoorbeeld medicijnen of spoelingen, dan spreekt men van een chronische ontsteking. Een dergelijke chronische ontsteking kan gepaard gaan met de vorming van neuspoliepen. Het kan een op zichzelf staande ontsteking zijn van één bijholte, maar er kunnen ook meerdere bijholten tegelijk ontstoken zijn.
De belangrijkste reden voor een operatie aan de neusbijholten is een chronische ontsteking die niet goed reageert op behandeling met medicijnen.

Wat is een endoscopische operatie?
Voor een goed zicht op het operatiegebied kan uw KNO-arts gebruikmaken van een endoscoop. Dit is een klein buisje met een uitgebreid stelsel van lenzen, waarmee nauwkeurig de inhoud van de neus bestudeerd kan worden.

Kijkend door de endoscoop, die via de neusopening is ingebracht, kan de arts met speciale instrumenten de ontstoken neusbijholten openleggen. De endoscoop maakt het mogelijk om tijdens de operatie goed te zien waar de ontsteking zit en welke gebieden met rust gelaten kunnen worden. Een endoscopische neusbijholteoperatie (‘functional endoscopic sinus surgery’, afgekort tot FESS) vindt dus plaats via de neusholte. Er ontstaan geen uitwendige littekens.

Hoe vindt de verdoving plaats?
Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk, dus ook bij een operatie aan de neusbijholten. Deze verdoving kan algeheel (narcose) of plaatselijk zijn. In beide gevallen zult u geen pijn voelen tijdens de ingreep. Uw KNO-arts zal met u bespreken wat in uw geval het beste wordt geacht.

Wat kunt u na de operatie verwachten?
Na de operatie is uw neus zeker nog niet genezen. Eigenlijk begint de genezing dan pas, omdat de ontstekingsproducten voor het eerst de neusbijholten kunnen verlaten. Uw KNO-arts zal u vertellen wat u moet doen om deze reiniging te bevorderen. U mag in ieder geval de eerste paar dagen na de operatie de neus niet snuiten, omdat dan een neusbloeding kan ontstaan.

Gedurende de eerste dagen na de operatie is er een kans dat er een beetje vers bloed of wat bloederig slijm uit de neus komt. Soms kunnen zelfs oude bloedresten de neus verlaten. Dit stopt meestal na enige tijd vanzelf. Het schoonhouden (spoelen) van de neus is zeer belangrijk. Door te spoelen, zal de bekleding van de holten sneller genezen. Instructies voor het spoelen van de neus vindt u in een aparte folder.
Soms zal de KNO-arts tijdens de operatie neustampons in de neus achterlaten, die na enkele dagen worden verwijderd. Het is van belang dat u de neus niet spoelt zolang er tampons in de neus aanwezig zijn.

Is er een kans op complicaties?
Bij iedere operatie, ook bij een operatie aan de neusbijholten, is er sprake van enig risico. Er kan bijvoorbeeld een infectie optreden of een onverwachte bloeding. Daarnaast bestaat er altijd het risico van een letsel aan omgevende structuren: de oogkas en de schedelbasis. In zeldzame gevallen kan ook verminderde reuk optreden. In de praktijk komen complicaties bij een operatie aan de neusbijholten weinig voor.

Welk resultaat kunt u verwachten?
Hierover is niet zonder meer een uitspraak te doen, omdat er verschillende redenen bestaan voor het verrichten van een operatie aan de neusbijholten. Uw arts zal zo zorgvuldig mogelijk proberen in te schatten hoe groot in uw geval de kans is op afname van de klachten. Ook het risico van complicaties zal hierbij worden meegewogen.

Het kan voorkomen dat de klachten na een operatie aan de neusbijholten niet afnemen of dat de klachten later weer terugkomen. Bij sommige mensen zal dan vaker endoscopische neusbijholtechirurgie plaatsvinden.

Vragen
Het kan zijn dat u ondanks de uitleg van uw arts nog vragen heeft of dat u meer informatie wilt. Aarzel dan niet contact op te nemen met uw kno-arts en om nadere uitleg te vragen. Aan dat verzoek zal graag worden voldaan.

Deze tekst is tot stand gekomen door de Nederlandse Vereniging voor KNO en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied.