De neus is er zeker niet alleen om te ruiken, al is dit natuurlijk wel een belangrijke functie. De neus is vooral een deel van de ademhalingsorganen. In de neus wordt de ingeademde lucht verwarmd, bevochtigd en gereinigd. Zo wordt meer dan 95% van de deeltjes die onze lucht verontreinigen, door de neus weg gefilterd en onschadelijk gemaakt. De neus zorgt dus voor een zo goed mogelijke ademhaling.
Daarnaast heeft de neus een belangrijke functie bij de stemvorming. Ook de afvloed van het traanvocht verloopt via de neus. De uitwendige vorm is een belangrijk onderdeel van de neus. Hierdoor wordt het uiterlijk van iemand in grote mate bepaald.
Storingen in de functie van de neus
De functie van de neus kan op veel manieren worden beïnvloed. Bijvoorbeeld door een verkoudheid, zoals die bij iedereen wel eens voorkomt, of door een allergie (overgevoeligheid).
Stoornissen in de functie van de neus kunnen vaak verergerd worden door een afwijkende inwendige vorm van de neus. Het meest voorkomend is een scheefstand van het neustussenschot, dat de neushelften van elkaar scheidt. Deze afwijkende vorm van het neustussenschot komt zeer vaak voor en kan leiden tot een grote reeks klachten, zoals een gevoel van verstopping of een gestoorde ademhaling. Ook kunnen de neusschelpen te groot zijn. Dit kan ook klachten van neusobstructie geven.
Soms is de functie van de neus niet alleen gestoord door een afwijkend tussenschot, maar ook door een abnormale vorm van de buitenkant van de neus. Dit laatste heeft dan ook invloed op het uiterlijk. Vaak is het in zo’n geval mogelijk om in één operatie niet alleen de functie te herstellen, maar ook het uiterlijk te verbeteren.
Wat houdt de operatie in?
De operatie vindt plaats onder narcose (algehele verdoving). Hierbij wordt u door de anesthesist in slaap gebracht en wordt u pas wakker, wanneer de operatie achter de rug is. Vaak wordt de neus geopend door aan de onderkant van de neus een klein sneetje in de huid te maken; de andere sneetjes zitten aan de binnenkant van de neus. Hierna kan de neus zowel inwendig (het tussenschot) als uitwendig (het bot en het overige kraakbeen) worden rechtgezet. Soms wordt ervoor gekozen alleen de sneetjes aan de binnenkant van de neus te maken. De KNO-arts zal met uw bespreken welke techniek wordt toegepast.
Als de sneetjes gehecht zijn, wordt aan beide kanten een tampon in de neus gebracht om de bekleding van het neustussenschot weer tegen het kraakbenige en benige neustussenschot aan te leggen. De tampons worden na 2-3 dagen verwijderd. Ook wordt na de operatie een kapje op de neus gezet ter bescherming van de neus. Na een week worden dit kapje en de hechtingen verwijderd.
Na de operatie
Na verwijdering van de hechtingen en het kapje dient de neus 2-3 keer per dag gespoeld te worden met zout water, in de concentratie die de neus zelf aanmaakt: 9 gram zout op een liter water (zie hiervoor de folder ‘Spoelen van de neus met zout water’).
In het algemeen duurt het herstel na de operatie ongeveer 2 weken. De eerste 6 weken na de operatie mag u de neus niet snuiten.
Het is verstandig de eerste weken geen druk op het hoofd uit te oefenen, dit betekent dus dat u rustig aan doet en het liefst niet sport. Omdat de neus opnieuw gebroken wordt, worden contactsporten afgeraden tot 6 weken na de operatie. Daarnaast mag u ook geen zware brillen dragen tot 6 weken na de operatie.
De pijn na de operatie is meestal gering en is goed met pijnstillers te bestrijden.
Mocht u na de operatie koorts (38,5°C of hoger) of een kloppende pijn in de neus krijgen, dan vragen wij u contact met ons op te nemen. Overdag kunt u de poli KNO bellen; ’s avonds en in weekend kunt u overleggen met de dienstdoende KNO-arts via het centrale nummer van het ziekenhuis.
Risico’s
Er kan een nabloeding optreden (bloedneus). Dit kan direct na de ingreep optreden tot 2 weken nadien. Soms is het dan nodig om (meer) tampons in de neus in te brengen. Een enkele keer hoopt zich bloed op tussen het tussenschot en de bekleding daarvan; dit moet verwijderd worden met een klein sneetje om te voorkomen dat het tussenschot kapotgaat.
Er kan een infectie optreden. Een (lang bestaande) infectie kan leiden tot aantasting van het kraakbeen van de neus. Zo kan een inzakking van de neus optreden (zadelneus) of een gat in het tussenschot ontstaan. Om een infectie te voorkomen, geven we tijdens de operatie een antibioticum en vaak ook een week na de operatie. Een nadeel hiervan is dat bijwerkingen of een allergische reactie kunnen optreden.
Er kan gevoelloosheid van de bovenlip of voortanden optreden, meestal is dit tijdelijk.
Rondom of onder de ogen kunnen blauwe plekken ontstaan; dit gebeurt vooral als de neusbotjes gebroken moeten worden. Na 10-14 dagen zijn de blauwe plekken meestal verdwenen. Maar in enkele gevallen blijft er langere tijd een verkleuring van de huid zichtbaar.
Na een neuscorrectie zwelt de neus zelf op. Met name het puntje (de tip) van de neus blijft lang gezwollen en ook stijf aanvoelen; dit duurt meestal maanden om te herstellen.
Sporadisch treden er littekens of verklevingen op die nog eens geopereerd moeten worden om goed te kunnen blijven ademen.
Het eindresultaat
De genezing na een in- en uitwendige neuscorrectie duurt lang. Het duurt tot een jaar voordat de neus helemaal genezen is en zijn definitieve vorm blijft houden. Het is van tevoren niet mogelijk garantie te geven over hoe de neus er precies uit zal zien.
Vragen
Het kan zijn dat u ondanks de uitleg van uw arts nog vragen heeft of dat u meer informatie wilt. Aarzel dan niet contact op te nemen met uw kno-arts en om nadere uitleg te vragen. Aan dat verzoek zal graag worden voldaan.
Deze tekst is tot stand gekomen door de Nederlandse Vereniging voor KNO en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied.
